Anne Hermans werkte een half jaar als vrijwillig tropenarts in de jungle van Colombia voor Dokters van de wereld. Ze schreef er regelmatig over op de achterpagina van NRC Handelsblad. Dit is de laatste aflevering: terug in Bogotá.
Een leuke avond verkloten
Verlekkerd staar ik naar de fles wijn op tafel. Na een half jaar gekookte banaan en rum, begin ik al te kwijlen bij het ruiken van deze Malbec. Mauricio staat op: "Iedereen herinnert zich nog haarscherp hoe we zes maanden geleden in ditzelfde restaurant zaten, net voordat Anne naar die guerrillajungle vertrok om de 'negritos' te helpen. Anne: we zijn ongelooflijk blij dat je levend terug bent en natuurlijk rázend benieuwd naar je verhalen. Salud!"
Gelukzalig til ik mijn glas op om te toasten. Ik kan niet wachten om mijn vrienden uit Bogotá over de jungle te vertellen en steek meteen van wal: over de rivier, de vredesgemeenschappen, de malaria, de ondervoeding.
"Neem jij ook forel met amandelen?" valt de tandarts naast me, me in de rede. "Doe maar", adviseert Mauricio, "weinig verzadigd vet en veel omega-5."
Ik schud mijn hoofd: "Nee, de biefstuk graag, daar kijk ik al maanden naar uit. Maar dus… als we consulten doen, staat het hele dorp in de rij en is er een indiaan die als vertaler..."
"Vertaler?" onderbreekt een makelaar, "je spreekt toch Spaans?"
"Indianen hebben hun eigen taal! Ze spreken Emberra", roep ik verbaasd. Mauricio schudt zijn hoofd: "Ongelooflijk dat die taaltjes nog bestaan."
"Er zijn anderhalf miljoen indianen in Colombia", kan ik niet nalaten nadrukkelijk te zeggen. "Dat is 4 procent van de totale bevolking."
Mauricio vindt het nu genoeg geweest. "Sorry, hoor", zegt hij met een tikje op mijn schouder en begint over zijn labrador, die vorige week geopereerd is en een nieuwe knie heeft gekregen. "Voor vanavond hebben we een verpleegkundige voor hem ingehuurd. Ik ga haar even bellen of alles goed gaat. Want als hij pijn heeft moet ze hem toch nog maar een halve tramadol geven." Hij staat op van tafel, terwijl zijn vriend vertelt hoe schandalig de dierenchirurg hun 'kindje' heeft behandeld: "Hij lag daar op zo'n smoezelig kleedje en ze hadden absoluut niet het juiste merk hondebrokken."
Plotseling walg ik van deze setting, en vooral van mezelf dat ik hier tussen zit met mijn glas Malbec, terwijl mijn teamgenoten in de jungle nooit anders zien dan rijst en banaan. Terwijl de ondervoede Jaidipuma voor haar leven vecht in het ziekenhuis.
Het gesprek gaat volledig langs me heen. Kauwend op mijn gigantische biefstuk (450 gram!), staar ik uit het raam naar de gele taxi's die voorbij schieten. Had ik een half jaar geleden werkelijk lol met deze decadente, zelfingenomen, rijke Bogotanen?
Peinzend sla ik glas na glas Malbec achterover. Waar stá ik eigenlijk? Ben ik dan echt die beroepsgedeformeerde tropenarts geworden, die elke leuke avond moet verkloten met moraliserende praat? Die in 'het veld' gefrustreerd raakt, als het niet à la minute lukt om dingen te veranderen, maar al helemaal niet meer in het Westen kan aarden? De eeuwige zure?
Als dat zo is, dan moet ik nu van tafel. Dan moet ik nameú een statement, een keuze maken.
"Tiramisu of limoentaart?" Ik schrik op uit mijn gepeins. De serveerster staat met haar blocnote naast me. Tiramisu of limoentaart… Ik zie ze in goddelijke bergen voor me uitgestald, begin te watertanden.
"Sorry. Ik kan niet kiezen", zeg ik dan. "Mag ik allebei?"
Column /
Dokter Hermans in de jungle:
Een leuke avond verkloten (NRC - Vrijdag 22-04-2010)
Verlekkerd staar ik naar de fles wijn op tafel ...
Koude rillingen in deze hoek (NRC - Vrijdag 26-03-2010)
Hij heeft koorts en koude rillingen, elke drie dagen. De indianenmoeder duwt haar zoontje naar voren ...
Hoe kip Mimi werd gered (NRC - Woensdag 10-03-2010)
Die? Patachuma, mijn indiaanse verpleegkundige, klakt misprijzend met zijn tong veren, veren, veren...
Ik wil 'n ster zijn, zingt ze (NRC - Woensdag 24-02-2010)
Laaiend stamp ik vanaf het dorpsziekenhuis naar huis. "Ze ís er niet, Pablo! Hoe kán het dat ze er niet is?"...
De angst om smurf te zijn (NRC - Woensdag 27-01-2010)
"Roberto," roep ik door de telefoon naar mijn Colombiaanse mede-arts. "Ja, het is verschrikkelijk,...
Badzout met mangogeur? (NRC - Woensdag 13-01-2010)
De laatste dagen drinkt het kind helemaal niets meer, vertaalt Patachuma,...
Hoezo pánico? Verdwaald! (NRC - Woensdag 30-12-2009)
'Help! Gekookte banaan, ik val!" gilt Diego, mijn Colombiaanse mede-arts,...
Levensgevaarlijk? (NRC - Woensdag 16-12-2009)
'Kijk, kijk", schreeuwt Stompje. "Je ziet Nueva Esperanza al liggen!"...
Kom maar, ik pak je ratita (NRC - Woensdag 02-12-2009)
'Senora, deja tu marido….' Ik draai me om, zoek naar een houding, waarbij ik met mijn vingers in mijn oren in slaap kan vallen...
Alleen idioten en Europeanen (NRC - Woensdag 11-11-2009)
'Bij mijn sollicitatie vroegen ze wel of ik van 'wéndelen' hield, ja", mokt Diego, ...
Rum drink je zonder water (NRC - Woensdag 28-10-2009)
'Otro media!" (nog een halve liter) roept Pablo, mijn Colombiaanse stuurman, ...
Een stamhoofd hou je te vriend (NRC - Woensdag 07-10-2009)
Mijn eerste patiënt, een gespierde indiaan in peniskoker, tikt ongeduldig op mijn arm ...
Hoe kip Mimi werd gered (NRC - Woensdag 10-03-2010)
Die? Patachuma, mijn indiaanse verpleegkundige, klakt misprijzend met zijn tong veren, veren, veren...
Ik wil 'n ster zijn, zingt ze (NRC - Woensdag 24-02-2010)
Laaiend stamp ik vanaf het dorpsziekenhuis naar huis. "Ze ís er niet, Pablo! Hoe kán het dat ze er niet is?"...
Guerrilla in ondergoed (NRC - Woensdag 09-09-2009)
De rij voor mijn neus lijkt met de minuut langer te worden. "Arichidau!" Ik tik de indiaan aan die naast me op zijn nagels zit te bijten ...
Met een kano vol pillen en condooms op reis (NRC - Woensdag 26-08-2009)
"Colombiaans bushdokteren!" schreeuwt Roberto, mijn Colombiaanse medearts ...
De troetel-expat in te grote laarzen (NRC - Woensdag 12-08-2009)
"Patachuma, Anna en Roberto!" schreeuwt Pablo, "tijd voor de veiligheidsbespreking!" ...
Bogotá by night in een rode broek (NRC - Woensdag 29-07-2009)
De afgelopen drie dagen ben ik door Rosa, hoofd administratie van het Dokters van de Wereld-kantoor in Bogotá, van overheidsinstantie naar overheidsinstantie gesleurd ...
Inslapen (NRC - Woensdag 15-07-2009)
Net als in Parijs de deuren van het vliegtuig sluiten, ploft er een klein, oververhit mannetje naast me neer ...
Ikeabank (NRC - Woensdag 01-07-2009)
De wollen dekens van mijn hotelbed jeuken aan mijn billen, terwijl ik een volgend draadje uit het vloerbedekking-behang trek ...
Ondervoede Hiawatha's (NRC - Woensdag 17-06-2009)
"Je zou toch naar India?" ...
Dokter Hermans wil naar de tropen (NRC - Woensdag 27-05-2009)
Aflevering 1: Joan Bertels