Tumorkick

"Ik ga even overleggen, dan kom ik zo bij u terug", zeg ik tegen mevrouw De Haan en loop de onderzoekskamer uit. Terwijl ik op zoek ga naar dokter Peper, blijft haar lichaamsgeur in mijn neusgaten bijten. 'Twintig volle asbakken, een half flesje Vanderbilt-parfum en drie beschimmelde kiwi's' zou ik gokken, als ik die geur moest ontleden.

Het is mijn vierde week 'neurologie', het meest 'logische' specialisme van de geneeskunde. En ik ben meteen gewonnen voor deze puzzelarij. Neurologisch gezien is de mens een overingewikkelde trekpop. Als je alle zenuwbanen en hersendelen goed in je hoofd hebt zitten en je patiënt zorgvuldig onderzoekt, kun je bijna elke aandoening beredeneren. Een infarct in díe hersenhelft geeft een afhangende mondhoek links. Een onderbreking in dát zenuwbaantje leidt tot uitval van de kniepeesreflex rechts.

Neuroloog dr. Peper, een stille, voor mij onpeilbare man, zit achterovergezakt achter zijn bureau. Terwijl ik hem mijn bevindingen presenteer, kauwt hij peinzend op zijn pen.

"Geen sensibiliteitsuitval, proef van Laseque negatief, geen uitstralende pijn. Ik denk dus niet aan een hernia. Die rugpijn komt waarschijnlijk van haar spieren", besluit ik mijn verhaal.

Hij knikt instemmend. En ik vervolg: "Maar... en dat klinkt misschien gek, want daar komt ze niet voor, toch zou ik graag een thoraxfoto bij haar laten maken..."

Dr. Peper gaat nu rechtop zitten en fronst.

Ik aarzel even, maar zet door: "Het viel me namelijk op dat haar linkerooglid een beetje lager hangt dan rechts. En het lijkt of dat oog ook iets dieper in de oogkast ligt."

"Je denkt aan een Horner syndroom?" vraagt Peper. En ik knik: "Ja. Misschien heeft ze wel een tumor in de linkerlongtop, die die zenuwbaan afknelt. Dat zou precies de uitval verklaren. En mevrouw rookt volgens mij als een ketter.." Peper blijft sceptisch, maar stemt uiteindelijk toe. "Het lijkt me vergezocht, maar als dat je geruststelt..."

Het is alweer een week later, als Peper me aantikt na de middagbespreking. "Anne. Kom je even mee?" Zenuwachtig loop ik achter hem aan naar zijn kamer. Zou ik een standje krijgen? Heb ik ergens een steek laten vallen?

Dan wijst hij me de foto op de lichtbak boven zijn bureau.

"Mevrouw De Haan" zegt hij en gaat zitten. Ik staar naar de foto, en zie direct de grote witte bol in de bovenhoek van de linkerlong.

"Een longtop tumor! Yes! Ze heeft er één! Een longtoptumor. Ik wíst het! Ik had het goed!" juich ik. Ik voel hoe ik onwillekeurig moet grijnzen. Gelukzalig draai ik mijn hoofd naar hem om, en zie dan plotseling zijn blik.

"O, god. ik..." Geschrokken zak ik in een stoel, kan geen woord meer uitbrengen. En Peper blijft me maar aanstaren, minutenlang.

Dan zegt hij, tergend langzaam, elke lettergreep benadrukkend: "Ik vergeef je deze ene keer, Anne Hermans, omdat ook ik weet wat voor 'kick' een juiste diagnose kan geven."

Hij laat een stilte vallen. Ik duik nog iets verder weg in mijn stoel.

"Een beetje prestatiedrang is prima. Maar ik hoop dat je nóóit meer vergeet waarom je hier zo schaamteloos stond te juichen: een vrouw van 43 jaar met longkanker. Over een jaar zijn haar kinderen hun moeder kwijt."